ایپ من یک استاد بزرگ کونگ فو در چین بود. وی نخستین کسی بود که کونگ فو را به طور عمومی بین مردم هنگ کنگ آموزش داد. ایپ من شاگردان زیادی را تربیت کرد که می توان از بروس لی به عنوان موفق ترین و معروف ترین شاگرد او یاد کرد. او در ۲ دسامبر ۱۹۷۲ به دلیل سرطان سر و گردن درگذشت. البته وی در دوران خود و کنونی در چین بسیار محبوب بوده و هستند و به دلایلی همچون دفاع از حق چین در زمان جنگ جهانی در مقابل ژاپن و یکی از دلایل عقب نشینی ژاپن بعد از بمب باران اتمی ایپ من بوده است یا زمانی که قهرمان بوکس بریتانیا استادان کنگ فو چینی را مورد تمسخر قرار داد و یکی از آنها را در مسابقه ای کشت ایپ من به سراغ او رفت و او را شکست داد یا زمانی که در چین گروه گنگستری ای تشکیل شده بود و اجازه فعالیت به مدارس را نمی دادند و سعی داشتند کودکان را بدزدند زمانی که کودک ایپ من و چند نفر دیگر توسط این گروهک دزدیده شد ایپ من با آنها مبارزه کرد و به کمک پلیس چین و مبارزات اون با رئیسان این گروه باعث نابودی این گروه یا و یکی دیگر از دلایل مهم زمانی بود که ارتش آمریکا هنر های رزمی چینی رو به تمسخر گرفته بود و ایپ من با چندین فرمانده ارتش دریایی ایالت متحده آمریکا که این تریبون رو راه اندازی کرده بودند مبارزه کرد و همه آنها را شکست داد برای اطلاعات بیشتر از زندگی نامه کامل ایشان ۴ فیلم سینمایی از زندگی نامه ایشان ساخته شده است اگر علاقه مند به زندگی نامه استاد بزرگ ایپ هستید به این فیلم ها نگاه کنید زندگی‌نامه ویرایش وی در سال۱۸۹۳ در کوانتونگ متولد شد، از ابتدای جوانی به آموزش هنرهای رزمی پرداخت و سه فرم مختلف «وینگ چون» را نزد سه استاد متخصص در هر فرم، فرا گرفت. ایشان تعلیماتش را زیر نظر «چان واه سون» شروع کرد. وی اولین مربی از سه نفری است که به ایپ من «وینگ چون» را آموختند. ایپ من تعلیماتش را در سن بسیار کم آغاز کرد و چان وی را به عنوان جوان ترین و آخرین شاگردش پذیرفت. ایپ من به سه نفر فرم تعلیم هنرهای رزمی داد که یکی از آنها لی جون فان ملقب به بروس لی بود. ایپ من تا زمان مرگ چان در سال ۱۹۰۵ زیر نظر او تعلیم می‌دید. پس از آن وینگ چون را با «ان جی چونگ سو» یکی از پیروان برگزیده «چان» ادامه داد. بعد از دو سال، ایپ فوشان را ترک کرد و به هنگ کنگ رفت و برای پیگیری تحصیلاتش در کالج سنت استفان ثبت نام کرد. زمانی که ایپ در کالج بود یکی از هم کلاسی‌هایش وی را تشویق به مبارزه با یک کونگ فو کار پیری کرد که در قایقی در خلیج کنگ زندگی می‌کرد. ایپ این کار را کرد و به جستجوی آن مرد پیر رفت و او را به مبارزه طلبید. پیرمرد پذیرفت که با او مبارزه کند. با وجود شهرت ایپ به عنوان مبارزی بی همتا، پیرمرد وی را به‌طور ماهرانه ای شکست داد. ایپ پس از شکست فهمید که آن پیرمرد استاد لیونگ بیک یکی از نوادگان مستقیم دودمان اصلی وینگ چون است. پس از مبارزه و مغلوب شدن، لیونگ او را به عنوان تنها شاگردش در این هنر برگزید و باعث پیشرفت بیش از پیش وینگ چون شد. وی هم اصول تئوری ایپ را گسترش داد و هم تکنیک‌های او را تصحیح کرد. ایپ در سن ۲۴ سالگی به خانه اش بازگشت و به عنوان پلیس محلی منطقه نامهوئی مشغول به کار شد. ایپ به عنوان افسر مجری قانون، چندین سال کار کرد و در اوقات فراغت نیز به آموزش وینگ چون می‌پرداخت. اما همیشه در تطابق با سنت‌های وینگ چون، آموزش آن را تنها به تعداد کمی از شاگردانی که با دقت انتخاب شده بودند محدود می‌کرد. ایپ این روش را تا تسلیم شدن چین در برابر انقلاب کمونیستی در سال ۱۹۴۹ ادامه داد. گزارش‌های تاریخی این چنین نشان می‌دهد که در قیامی مردمی، ایپ احساس کرد مجبور است از سرزمین اصلی چین به هنگ کنگ بگریزد. در هر صورت در ۵۴ سالگی ایپ خانه و خانواده اش را ترک کرد و این شانس را پیدا کرد که مخفیگاهی در ساحل بیابد. در آن زمان، هنوز وینگ چون خصوصاً در مناطق انگلیسی‌نشین، ناشناخته بود. استاد شروع به آموزش کرد، منتهی فقط به چینی‌ها و با روشی بسیار سنتی. او شاگردان بسیار کمی را پذیرفت و با روشی به مراتب ساده و بی پیرایه به تدریس مشغول شد. او اولین مدرسه عمومی وینگ چون را در اواخر سالهای دهه ۱۹۶۰ میلادی باز کرد و قبل از بازنشستگی، ایپ من کانون ورزشی وینگ چون را در هنگ‌کنگ بنیانگذاری کرد که اولین مؤسسه رسمی هنرهای رزمی قرن بیست به‌شمار می‌آمد. وی پس از بازنشستگی " لئونگ تینگ " را به عنوان شاگرد ارشد و جانشین خود برای اداره این کانون معرفی کرد. استاد ایپ من در طی سال‌ها فعالیت آموزشی شاگردان زیادی را تربیت کرد که یکی از معروفترین آنها بروس لی بود. ییپ من، در تمام دوران زندگیش، قهرمان وینگ چان کونگ‌فو بود. شهرت امروز «وینگ چان کونگ‌فو» به دلیل احساس مسئولیتی بود که او در قبال پیشرفت این هنر داشت. ییپ من، اولین سیفوئی بود که مدرسه‌ای در این رشته افتتاح کرد که قابل دسترس برای عموم بود. او خیلی زود آموزش خود را، زیر نظر استاد چان وا (اولین استاد از سه استاد وینگ چان که به تعلیم او پرداختند)، آغاز نمود. استاد چان او را به‌عنوان جوان‌ترین و آخرین شاگردش پذیرفت. ییپ، زیر نظر استاد چان تا زمان مرگ استاد در سال ۱۹۰۵ آموزش دید. پس از آن، آموزش خود را با استاد «ان جی چانگ سو»، یکی از شاگردان عالی چان ادامه داد. پس از گذشت بیش از دو سال تحصیل، ییپ، فوشان را به قصد هنگ‌کنگ ترک و برای ادامه تحصیلات آکادمیک، در کالج سنت استفن در استنلی ثبت نام کرد. یکی از هم‌کلاسی‌های ایپ من که از پیشینهٔ او در کونگ‌فو باخبر شده بود، او را تشویق کرد تا با کونگ‌فوکار باسابقه‌ای که در قایقی در خلیج هنگ‌کنگ زندگی می‌کرد، مبارزه کند. ایپ قبول کرد و در اسرع وقت به جستجوی او پرداخت و آن مبارز زبردست را به مبارزه طلبید. او نیز دعوت ایپ را پذیرفت و علی‌رغم شهرت زیاد ییپ به‌عنوان یک مبارز کم‌نظیر، او را با مهارت شکست داد. ایپ بعد از این شکست، فهمید که این مرد، در واقع استاد لی یونگ بیک Leung Bik، نخستین نوه خاندان وینگ چان که به خودِ «وینگ چان» برمی‌گشت، بوده‌است. پس از مبارزه، لی یونگ، ایپ را به‌عنوان تنها شاگرد خویش در این هنر پذیرفت و سبب پیشرفت او در هنر وینگ چان، در هر دو زمینهٔ تئوری و تکنیکی گشت. ییپ در سن ۲۴ سالگی به فوشان بازگشت و مقام فرماندهی پلیس گشت محلی نام هوی Nomhoi را برعهده گرفت. او برای سال‌های متوالی به‌عنوان مأمور اجرای قانون انجام وظیفه کرد و در وقت‌های آزادش سبک وینگ چان را آموزش داد، اما همواره برطبق سنت وینگ چان، آموزش‌هایش را به تعداد اندکی از دانش‌آموزان که با دقت گزینش شده بودند محدود می‌کرد. ییپ به این روش خود ادامه داد تا این‌که چین در سال ۱۹۴۹ با انقلاب کمونیستی از پای درآمد. همزمان با انقلاب کمونیستی در چین، ییپ در سن ۵۴ سالگی خانواده خویش را ترک و به هنگ‌کنگ اشغال شدهٔ بریتانیا بازگشت. ییپ وقتی تنها و بی‌چیز به هنگ‌کنگ رسید، با فقر شدیدی روبه‌رو شد. او مجبور شد که بلافاصله از مهارت‌های رزمی‌اش برای امرار معاش استفاده کند. ییپ تصمیم گرفت رسم محدودیت آموزش وینگ چان را که فقط برای تعداد اندکی از افراد گزینش شده میسر بود را زیر پا بگذارد و مدرسه ملی وینگ چان را در ساختمان اتحادیه برای کارگران رستوران افتتاح کند. اگرچه ییپ من، تکنیک‌ها و اصول تدریس خود را در هنگ‌کنگ پایه‌ریزی کرد، اما موفق شد همراه با آن، بذرهای یک هنر رزمی انقلابی را که با تلاش تعدادی از دانش‌آموختگان ایجاد کرده بود، به سرتاسر دنیا توسعه دهد. با وجود این‌که ییپ من هرگز خارج از منطقه نفوذ چین آموزش نداد، شاگردانش روش وینگ چان را به سرتاسر جهان انتقال دادند. لئونگ تینگ در آلمان و سراسر اروپا به کمک ارشدترین هنرجوی خود کرنشپشت و بروس لی را می‌توان نام برد. در حوزه هنر رزمی وینگ چان، نسبت به سایر استادان، از استاد بزرگ ییپ من، بسیار با احترام یاد می‌شود. او تا هنگام مرگش در سال ۱۹۷۲، یک استاد بی‌نظیر در این هنر بود. شهرت ییپ من به سبب آموزش و تحولی بود که در سبک وینگ چان ایجاد کرد و آن را از یک سیستم رزمی نامفهوم (که تنها در چین شناخته شده بود) به یک سبک کونگ‌فوی کاربردی و اجتماعی مشهور در سطح جهان تبدیل کرد که تاکنون توسط هزاران نفر مطالعه شده‌است.

بزرگان کانگ فو در جهان دوران کودکی و نوجوانی: خانواده بروس زمانی که او 3 ماه داشت از آمریکا به هونگ کونگ بازگشتند. خانواده او از اعتبار زیادی در شهر هونگ کونگ برخوردار بود و در محیط خطرناک هونگ کونگ آن زمان که دارو دسته های خلافکار متعددی بر شهر حاکمیت داشتند، همچنان که بروس جوان در این شهر رشد می کرد در درگیرهای خیابانی متعددی با این دار و دسته ها وارد شده و با آنها مبارزه می کرد، این درگیرها ادامه داشت تا خانواده او تصمیم گرفتند که بروس نیاز به فراگیری هنر های رزمی دارد، او برای اولین مرتبه از طریق پدرش با هنرهای رزمی آشنایی پیدار کرد و اصول اولیه سبک Wu style Tai Chi Chuan را از پدر فرا گرفت. اما بزرگترین مزیت بروس لی در هنر های رزمی فراگیری هنر رزمی Wing Chun بود، او زمانی که کمتر از 13 سال داشت فراگیری سبک Wing Chun را نزد استاد معروف این سبک آقای Yip Man در تابستان سال 1954 آغاز نمود، استاد Yip Man سعی در دور نگه داشتن شاگردانش از مبارزات خیابانی با دار و دسته های خلافکار شهر هونگ کونگ داشت و سعی می نمود تا آنها را با مبارزات سازماندهی شده درون باشگاهی مشغول نماید، اما پس از گذشت یکسال از شروع تمرینات و بعد از آگاهی شاگردان از اصل و نسب بروس، (نیمه آلمانی بودن مادر بروس) اغلب شاگردان از تمرین و آموزش به بروس خودداری می نمودند، همچنان که معمولا چینی ها در آمریکا از آموزش تکنیک های هنرهای رزمی به غیر آسیایی ها خودداری می نمودند، در این ایام بروس لی علاقه زیادی به فراگیری هنر از خود نشان داد و تمرینات خود با William Cheung و Wong Shun Leung ادامه داد. در دوران دبیرستان او با راهبی کاتولیک به نام Edward آشنا شد که معلم و مربی تیم بوکس دبیرستان بود. در بهار سال 1959 بروس در یک مبارزه خیابانی دیگر شرکت کرده که موجب شد از طرف پلیس تحت تعقیب قرار گیرد و سرانجام پدرش تصمیم گرفت تا برای حفظ سلامتی و امنیت بروس او را از هونگ کونگ خارج نماید و برای این منظور مقرر شد تا او را برای دیدار خواهر بزرگترش Agnes Lee که با دوستان خانوادگیشان در شهر سانفرانسیسکو زندگی می کرد راهی ایالات متحده آمریکا نماید. بروس لی در سن 18 ساگی در حالیکه تنها 100 دلار در جیب داشت و عنوان قهرمانی سال 1957 دبیرستان در رشته بوکس و قهرمانی سال 1958 رقص Cha Cha را یدک می کشید به آمریکا بازگشت. تشکیل خانواده: پس از چند ماه زندگی در سانفرانسیسکو برای ادامه تحصیل در دبیرستان در پاییز سال 1959 به سیاتل نقل مکان نمود و به عنوان پیش خدمت در رستوران Ruby Chow مشغول به کار شد و در سال 1960 دبیرستان را به پایان رساند و یکسال بعد در دانشگاه واشنگتن ثبت نام نمود و در همین دانشگاه بود که با همسر آینده خود Linda Emery که یک معلم آمریکایی بود آشنا شد و در سال 1964 با یکدیگر ازدواج کردند که حاصل این ازدواج 2 فرزند به نام های Brandon Lee 1965–1993 و Shannon Lee1969 بود. بنیانگذار Jeet Kune Do: او در سال 1959 شروع به آموزش هنرهای رزمی در آمریکا نمود و آنچه را تعلیم می داد Jun Fan Gung Fu به معنای کونگ فو بروس لی نام گذاری نموده بود و اولین باشگاه خود را با همین نام در سیاتل تاسیس نمود. پایه اصلی سبک Jeet Kune Do در سال 1965 و طی مبارزه ای که بین بروس لی با یک استاد معروف هنرهای رزمی چینی با نام Wong Jack Man درگرفت و بر اساس فلسفه بروس لی در خصوص هنرهای رزمی شکل گرفته بود گذاشته شد، در این مبارزه و قبل از پایان 3 دقیقه Wong Jack Man مسابقه را واگذار نمود و نتیجه این مبارزه نشان داد که مطابق با فلسفه بروس لی تکنیک های سنتی هنرهای رزمی خشک و فاقد انعطاف پذیری کافی برای استفاده در مبارزات خارج از قانون و از پیش تعیین نشده خیابانی است. بروس تصمیم گرفته بود تا سیستمی را با تاکید بر " عملی بودن، انعطاف پذیری، سرعت و تاثیرگذاری" پایه ریزی نماید و بدین منظور او شروع به تمرین شیوه های مختلف نمود و از آن جمله برای افزایش قدرت بدنی تمرین با وزنه، دویدن برای استقامت و غیره پرداخت. بروس لی احساس کرده بود که سیستمی که او آنرا Jun Fan Gung Fu می نامید نیز دارای محدودیت های بسیاری می باشد و سرانجام بر اساس اصول فلسفه و ترکیب آن با اصول هنرهای رزمی" Jeet Kune Do "راه جلوگیری از مشت" را ارائه نمود. تنها کسانی که شخصا از بروس لی گواهی تایید در Jeet Kune Do دریافت نمودند دوستان و اولین شاگردانش (رده 5) Taky Kimura (رده 3)James Yimm Lee, و Dan Inosanto(رده 3)بودند. بروس افسانه ای: بروس لی در سال 1964 در رقابت های بین المللی قهرمانی کاراته Long Beach شرکت نمود و نمایش های متعددی از مهارت خود را عرضه نمود که از جمله انجام حرکت شنا با یک دست و تنها بر روی 2 انگشت و معروفترین آنها "مشت غیر قابل توقف" بود که در مقابل قهرمان کاراته جهان Vic Moore اجرا شد. در این نمایش بروس به "ویک مور" گفت که او مشتی مستقیم به سمت صورت "مور" پرتاب خواهد کرد و "مور" باید سعی کند تا آنرا متوقف نماید و سپس چند گام به عقب برداشت و به "مور" گفت حاضری؟ و زمانی که "مور" با تکان دادن سر اعلام آمادگی نمود، بروس لی به آرامی به سمت او حرکت نمود تا در محدود موثر حمله قرار گرفت، سپس مشتی مستقیم به سمت صورت "مور" پرتاب نمود و قبل از برخورد با صورت او مشت خود را متوقف نمود و این در حالی بود که "مور" نتوانسته بود مشت بروس لی را متوقف نماید، سپس "مور" در 8 مرحله تلاش پی در پی برای متوقف نمودن ضربه مشت بروس لی ناکام ماند!!!   فیلم شناسی: بروس تا سال 1971 که بازی در اولین فیلم سینمایی خود را تجربه نمود در ایالات متحده در سریال های متعددی ایفای نقش نمود که نتوانست توفیقی در معرفی او به جهان داشته باشد، اما در هونگ کونگ و در سال 1971 او پیشنهاد قراردادی برای بازی در 2 فیلم از کارگردان افسانه ای Raymond Chow که به تهیه کنندگی او و در کمپانی فیلم سازی او یعنی Golden Harvest ساخته میشود دریافت نمود و با قبول این پیشنهاد او اولین نقش خود را در فیلم The Big Boss "رئیس بزرگ" تجربه نمود و خیلی زود یعنی در سال 1972در فیلم دوم خود Fist of Fury "مشت خشم" که در ایران با نام خشم اژدها معروف شد ایفای نقش نمود که توانست در گیشه رکورد فروش فیلم رئیس بزرگ را بشکند. سپس او مذاکرات برای بازی در فیلم جدید کمپانی Golden Harvest را به پایان رساند و بعد از آن کمپانی فیلم سازی خود را با نام Concord Productions Inc تشکیل داد. برای فیلم سوم خود Way of the Dragon "راه اژدها" بروس لی کنترل کاملی به عنوان نویسنده، کارگردان،هنرپیشه و طراح صحنه های نبرد در ساخت این فیلم داشت او که در رقابت های Long Beach با قهرمان کاراته Chuck Norris آشنا شده بود از او برای بازی در این فیلم دعوت نمود و رویارویی بروس لی با او در صحنه پایانی مبارزه در این فیلم یکی از خاطره انگیز ترین صحنه های مبارزه در تاریخ فیلم های رزمی است. بروس لی در سال 1972 بازی در چهارمین فیلم خود یعنی Game of Death "بازی مرگ"را آغاز کرد و صحنه های از آن را فیلم برداری نمودند که از آن جمله می توان به صحنه مبارزه بروس لی با ستاره بسکتبال آمریکا Kareem Abdul-Jabbar اشاره نمود، اما تولید فیلم زمانی که کمپانی برادران Warner پیشنهاد بازی در فیلم Enter the Dragon "اژدها وارد می شود" را به بروس لی داد متوقف شد، این فیلم اولین فیلم بروس لی و متاسفانه آخرین فیلم او نیز بود که به صورت همکاری بین دو کمپانی برادران Warner و Golden Harvest تولید می شد و این فیلم که او را به شهرت جهانی رساند اما تنها چند ماه پس از پایان فیلم برداری و 6 روز پس از اکران فیلم بروس لی بصورت مرموزی مرد! پس از مرگ بروس لی کارگردان فیلم " اژدها وارد می شود" با استفاده از بدل شبیه به بروس لی، آرشیو فیلم های او و خط جدید داستانی این فیلم را در سال 1979 به اکران عمومی در آورد اما زمانی که فیلم نمایش داده شد تنها 15 دقیقه از آن با بازی واقعی بروس لی همراه بود. 22 سال بعد صحنه های استفاده نشده از فیلم های بروس لی به صورت فیلمی با نام Bruce Lee: A Warrior's Journey در خصوص زندگی او ساخته شد. مرگ مرموز: در یک روز گرم در 10 می سال 1973 بروس لی درحالیکه در حال تمرین و بازی در فیلم "اژدها وارد میشود" بود دچار سر درد شده و به حالت اغماء می رود که در آن زمان علت را فعالیت و فشار بیش از حد به بدن تشخیص داده و در این رابطه به بروس هشدار داده میشود، سرانجام در سن 32 سالگی و زمانی که او در هونگ کونگ مشغول راه اندازی مجدد روند تولید فیلم "بازی مرگ" بود در روز 20 جولای 1973 ساعت 4 بعد از ظهر در حالیکه همراه با Raymond Chow به منزل همکارش و هنرپیشه تایوانی به نام Betty Ting برای دعوت از او برای بازی در یکی از صحنه های فیلم "بازی مرگ "رفته بود و پس از خروج Raymond Chow مجددا دچار همان سر درد شده و Betty Ting به او قرص مسکن همراه با آرام بخش می دهد، سپس بروس لی روی تخت خواب او مشغول استراحت میشود، در حدود ساعت 7:30 بعد از ظهر وقتی بروس لی برای شام از خواب بر نمی خیزد و تلاش Betty Ting نیز برای بیدار کردن او بی نتیجه می ماند با Raymond Chow تماس تلفنی گرفته و او سریعا خود را به بالین بروس می رساند اما تلاش او نیز فایده ای ندارد، سپس اقدام به فراخوانی یک پزشک می نمایند که او پس از معاینه دستور انتقال بروس لی را همراه با آمبولانس به بیمارستان Queen Elizabeth Hospital صادر می نماید اما قبل از اینکه آمبولانس به بیمارستان برسد بروس لی مرده بود! در معاینات به عمل آمده از جسد او هیچگونه علامات ظاهری از جراحات و غیره مشاهده نشد اما گزارش کالبد شکافی حاکی از آن بود که مغز او دچار تورم شده و حدود 13 درصد افزایش وزن داده است و علت مرگ نیز حساسیت به قرص تشخیص داده شد و این در حالی بود که افکار عمومی به راحتی این علت را پذیرا نبود زیرا که پزشکان در خون او اثرات ماریجوانا را یافت نمودند و بازار شایعات داغ تر شد تا جائیکه بعضی معتقد بودند او به وسیله شیرینی مسموم شده و عده ای نیز معتقد بودند مرگ او به وسیله مسموم کردن او با cortisone و در نتیجه حسادت مغول های ساکن هونگ کونگ بوده است. مجله Black Belt در سال 1984 نوشت که احتمالا مرگ بروس لی به دلیل واکنش به تاخیر افتاده از ضربه Dim Mak (لمس مرگ)(نقاط حساس) بوده که چند هفته قبل دریافت کرده بود، اما در 5 اوکتبر سال 2005 Raymond Chow در یک مصاحبه علت مرگ او را حساسیت بالا به مواد آرام بخش درون قرص مسکن استفاده شده اعلام نمود. همسرش Linda Emery جسد او را به شهر محل سکونتشان یعنی Seattle بازگرداند و در Lakeview Cemetery به خاک سپرد، در مراسم خاک سپاری او که در روز 31 جولای 1973 انجام شد، افرادی همچون Taky Kimura, Steve McQueen, James Coburn, Chuck Norris, George Lazenby, Dan Inosanto, Peter Chin, و برادرش Robert Lee حضور داشتند. مرگ مرموز بازمانده: بیست سال پس از مرگ عجیب و مرموز بروس لی تنها پسرش Brandon Lee که مانند او هنرپیشه بود در سن 28 سالگی و در تاریخ 31 مارس 1993 درحالیکه مشغول بازی در فلیم The Crow "کلاغ" بود در حادثه ای عجیب و سر صحنه فیلمبرداری کشته و پیکرش در کنار پدر به خاک سپرده شد. صحنه رویارویی بروس لی و جکی چان بدون اغراق بروس لی در دنیای هنرهای رزمی یک اعجوبه و دارای استعدادی ذاتی برای مبارزه کردن بود، روحیه جنگاوری و سرنترس او همواره مایه درگیری او با رقیبان کوچک و بزرگش شده بود و این از دیگر خصوصیات منحصر به فرد اوست. بسیاری از ما در سنین کودکی و در سر تا سر جهان هنوز با فیلم های زیبای او با هنرهای رزمی آشنا می شویم و علیرغم گذشت سال های زیاد هنوز فیلم های او تازگی داشته و الهام بخش بسیاری از رزمی کاران بزرگ دنیا مانند جکی چان، کریستین تریسیر، جت لی و ... می باشد تا جایی که ستاره ای مانند جکی چان تنها افتخار بازی در یک صحنه چند ثانیه ای از فیلم "اژدها وارد میشود" را در کنار بروس لی داشته که اتفاقا بروس لی خیلی سریع با شکستن گردن جکی چان کار او را یکسره می نماید، البته این موضوع از ارزشهای ذاتی جکی چان نمی کاهد بلکه موضوع این است که شروع حرکت جهشی سینمای رزمی توسط بروس لی بود و هم اوست که در دنیای هنرهای رزمی به عنوان یک استاد مسلم شناخته می شود و این یعنی در آن زمان جکی چان بیش از این در دنیای رزمی جایگاهی نداشت، به هر حال مرگ ناگهانی و مشکوک او ضایعه ای جبران ناپذیر بر پیکره دنیای هنرهای رزمی جهان وارد نمود و دوست دارانش را همواره در حسرت او باقی گذاشت.

کونگ فو و انواع سبک های آن کونگ فو چیست؟ کونگ فو هنر رزمی ست که از سرزمین کهن چین برخواسته است؛ هنری که در سرار جهان محبوبیت ویژه و خاصی دارد. یکی از دلایل محبوبیت و اصالت کونگ فو این است که کسانی که وارد دنیای کونگ فو میشوند، نه فقط در مهارت های بدنی تقویت می شوند، بلکه در کنار آن، مهارت های عرفانی و فلسفی خود را هم پرورش میدهند. در اصل در هر سبک و هر شاخه‌ و حرکت آن داری فلسفه‌ای دیرین و زیبا هست. کونگ‌فو از دو لغت (کونگ: به معنای کار، فعالیت و یا دستاورد) و (فو: به معنای انسان) تشکیل شده است و این دستاورد در هر حوزه‌ای، چه زندگی روزمره و چه فعالیت‌های ورزشی میتواند وجود داشته باشد. دستاوردی که با صرف زمان و تلاش و انرژی قابل توجهی به دست می آید. پس تمرین کونگ‌فو فقط در قالب حرکات رزمی نبوده و به هر تمرین بدنی و ذهنی در هر زمینه و مهارتی اطلاق میشود. یکی از مهمترین اصول در کونگ فو، احترام است؛ احترام به خود، احترام به دیگران (اساتید، افراد بزرگ‌تر و کوچکتر) و احترام به سایر رشته‌های ورزشی، حتی در حین مبارزه. احترام گذاشتن در فرهنگ چین به خصوص معابد شائولین، آنقدر اهمیت ویژه داشت که در معابد، بی احترامی به اساتید و همچنین غرور، بزرگ ترین خیانت بود و به هیچ وجه قابل بخشش نبود تا جایی که باعث اخراج شاگردان از معبد می شده است. همچنین در سردر یکی از اتاقهای باز سازی شده معبد این چنین نوشته شده است: “گام اول احترام است، گام دوم وفاداری.” دومین پایه این هنر، پرهیز از مبارزه بی دلیل، دفاع از حقوق ضعفا و دفاع در برابر ظلم و دفاع در برابر چیزی که نمیتوان از آن چشم‌پوشی کرد، مانند بی حرمتی به خانواده و خطوط قرمز فرد می‌باشد. سومین پایه هنرهای رزمی در واقع بخشی از احترام به خود می‌باشد، یادگیری مهارت و قدرت. یین و یانگ نماد کونگ فو دایره یین و یانگ، یا همان دایره معروف سیاه و سفید، بیانگر چرخش زندگی و یگانگی تضادها و تعادل بین آنها است و با کنار گذاشتن یکی از آنها و تمرکز بیش از حد بر دیگری نمیتوان در بلند مدت  تعادل را حفظ کرد. دایره‌ای که به ما می‌گوید، یین و یانگ (سیاه و سفید، شب و روز، سرما و‌ گرما، تابستان و زمستان) دو عنصر متضاد ولی مکمل هستند و در چرخه ابدی، این دو بدون دیگری معنایی ندارند و هر کدام در پایان خود در دیگری متبلور می‌شود. اگر سیاهی نباشد، سفیدی معنا ندارد و بدون سفیدی هم، سیاهی بی هویت است. هنر کونگ‌فو هم بر پایه سختی و نرمی بنا گذاشته شده است. در کونگ‌فو، نرمی و سختی فقط در مورد قدرت بدنی نیست، بلکه در مورد اخلاق و رفتار هم صحبت میکند. قوی باش، ولی مهربان. محکم و مقاوم باش ولی نه آنقدر که خشک و خشن و بی روح باشی و نرم و منعطف باش، ولی نه به قدری که آسیب‌پذیر باشی. اگر قدرت زیادی در اختیار داری، با لطافت و ملایمت آن را کنترل کنید. این دو قطب (یین و یانگ، سختی و نرمی) در کنار هم کونگ‌فو یا وشوو را بیان میکند و به همین دلیل است که دایره یین و یانگ را نماد این هنر قرار دادند. تفاوت کونگ فو و وشوو چیست؟ نظریات درباره متفاوت بودن یا یکی بود بین کونگ‌فو و وشوو بسیار زیاد است. بعضی از رزمی کاران، وشوو و کونگ‌فو را دو رشته رزمی متفاوت از هر نظری میدانند و تنها شباهتشان را در این میدانند که هر دو رشته متعلق به سرزمین چین میباشد. ولی در واقع کونگ‌فو و وشوو دو واژه متفاوت از مناطق شمالی و جنوبی در چین هستند که هر دو برای توصیف هنر رزمی به کار می‌روند، ولی با معانی لغوی متفاوت. تفاوت کونگ‌فو و وشوو در این است که کونگ‌فو همانطور که گفته شد، در لغت به معنای مهارت انسانی است و این مهارت میتواند در هر زمینه باشد که هنر رزمی را هم شامل میشود و این لغت بین مردم مناطق جنوبی چین همچون کانتون و هنگ‌کنگ رواج دارد. وشوو نیز کلمه‌ای است که در لغت به معنای هنر رزم است و مردم مناطق شمالی چین که زبان مندرین دارند از این لغت برای توصیف هنر رزمی خود استفاده می‌کنند. یکی دیگر از تفاوت های بین روش مبارزه این مناطق در این است که سبک‌های شمالی نیازمند بدنی نرم و انعطاف‌پذیر برای حرکت‌های سریع و ضربات پرشی و برق‌آسا به حریف هستند و سبک هایی نظیر چانگ چوان، نانچوان و باگواجانگ و تاچی جزو سبک‌های این مناطق می باشد. رشته‌های جنوبی، مهد و زادگاه سبک های سخت میباشد پس نیازمند بدنی پر عضله و نیرومند برای ضربات مرگبار به حریف می‌باشند و سبک هایی مانند وینگ چون، چویلی‌فوت، هونگ‌جیا و درنای سفید فوجیان جزو سبک‌های جنوبی کونگ‌فو می‌باشد. معنای کونگ‌فو در بین مردم چین کونگ‌فو در برخی مناطق و یا اقوام چین به معنای مرد دانا و یا عالی‌ترین شکل هرچیز گفته میشود. کونگ‌فو معمولا در دستان کسانی بوده که عموم مردم به آنان اعتماد داشتند و این افراد به دو گروه جادوگران که با نمایش و افسون اجرای حرکات زیبا و پیچیده در بین مردم امرار معاش میکردند و گروه دیگر راهبان معابد بودند که زندگی ساده‌ای داشتند و حضورشان جهت اصلاح جامعه ملموس بوده برای خدمت به مردم ستم دیده و زیر دست فعالیت میکردند. تاریخچه شکل گیری کونگ‌فو بر اساس روایت‌های اساطیری معبد شائولین، کونگ‌فوی چین در واقع به نوعی از سرزمین هندوستان، توسط یک راهب بودایی به نام بودی‌دارما که قصد داشت آیین بودا را به این سرزمین معرفی کند به چین وارد شد .او وقتی به چین آمد، به معبد شائولین رفت و متوجه شد که راهبان آنجا از لحاظ جسمانی بسیار ضعیف هستند و حتی قدرت دفاع از خود در برابر مهاجمان را هم ندارند. به همین دلیل تصمیم گرفت فنون رزمی که بر آن تسلط داشت را به آنان آموزش دهد تا بتوانند هم از لحاظ جسمانی بهبود پیدا کنند و هم قدرت دفاع از خود در برابر مهاجمان را داشته باشند و هم از لحاظ ذهنی قوی شوند. یک روایت دیگر هم وجود دارد که در آن نقل شده که بودی دارما بعد از دیدن راهبان به فکر افتاد که حرکات و فنون فیزیکی را ابداع کند تا به راهبان برای حفظ سلامتی و دفاع از خود آموزش دهد. راهبان معبد هم آموزه‌های بودی‌دارما و توانایی های خود را تا به امروز حفظ کردند و پرورش دادند و در معبد شائولین و سایر معابد، نسل به نسل منتقل کردند. سبک کونگ‌فوی شائولین، معروف‌ترین سبک شناخته شده در چین و دنیای هنرهای رزمی میباشد. سبک های کونگ فو سبکهای مختلف کونگ فو را می‌‌توان به طور گسترده به دو دسته‌‌ی درونی و بیرونی دسته بندی نمود. همانطور که در بالا هم ذکر شد شاخه‌ی اصلی و در واقع پایه هنرهای رزمی چین، از معبد شائولین سر چشمه گرفته که در آن مانند یک مدرسه شبانه روزی هنرجویان (دختر و پسر) آموزش‌های فلسفی و روحانی (چی کونگ یا همان سبک درونی) را در کنار مهارتهای سنگین و قدرتی، پشت‌سر می‌گذاشتند (سبک بیرونی). کونگ فو دارای تعداد زیادی سبک اصلی و فرعی است. سبک های اصلی سبک هایی هستند که شناخته شده تر هستند و سبک های فرعی هم  به سبک هایی گفته میشوند که بیشتر ممکن است در روستاها و شهرهای کوچک به کار گرفته شوند و نمیتوان همه آنان را در یک مقاله نام برد و در مورد همه آنها توضیحات کامل داد. ولی میتوانیم شما را با چند سبک شاخص آن آشنا کنیم. کونگ‌فوی شائولین همانطور که از نامش پیداست، این سبک از دل معبد شائولین نشات گرفته و در واقع سبک مادر کونگ فوی چین به حساب می آید و سایر سبک ها، همه از دل این سبک پدیدار شدند. کونگ‌فوی شائولین تنها کونگ فویی است که بر اساس حرکات حیوانات طراحی شده و به نوعی تلفیقی از کونگ فو و بوکس هستند که خود بودی‌دارما این سبک را ابداع کرده است. در روایتی هم نقل شده که یکی از راهبان معبد شائولین بنام تی سو در رواج و نشر این سبک نقش بسزایی داشته است. سبک های اژدها، میمون، ببر، درنا، مار و مانتیس (آخوندک) نام های شاخص و معروفی هستند که همانطور که از نامشان مشخص است، از حیوانات الهام گرفته شدند و جزیی از این سبک تلفیقی شمرده میشوند که اغلب رشته‌های کونگ‌فو که در زیر هم به آنها اشاره شده، قدرت انگشتان و سرپنجه‌ها و بسیاری از تکنیک های دیگر خود در مبارزه را از حرکات این جانوران بهره می برند. این سبک ها نامشان به گوش بسیاری از افراد آشناست. وینگ چون از جمله قوی ترین و پرکاربرد ترین سبک های کونگ فو، وینگ چون چوان نام دارد. این سبک در اوایل دهه ۱۷۰۰ در معبد شائولین نشات گرفت و اساتیدی نظیر  ایپ من این سبک را فرا گرفته و گسترش دادند. پایه و اساس وینگ چون تکنیک ساده است. درواقع در این سبک هرچقدر حرکات ساده تر و فاقد پیچیدگی باشند قوی تر و موثر تر هستند. تای چی تاریخچه این سبک به چیزی حدود چند صد سال پیش برمیگردد. اما با این حال این سبک در شه ها و مناطق مختلفی از چین آموزش داده میشود. این سبک ترکیبی از هنرهای رزمی مختلف بوده که شامل تئوری سنتی یین و یانگ و بسیاری از نظریات دیگر است. کونگ فوکارهایی که به سبک تای چی چوان کار میکنند از حرکات بسیار ساده و آرام به منظور افزایش قدرت ذهنی و تعادلی استفاده میکنند. باگواژانگ این سبک در اوایل قرن ۱۹ میلادی فردی به نام دونگ های چون کونگ فوی باگواژانگ را معرفی کرد. این روش جز سبک های باطنی و ملایم در کونگ فو بوده که در آن میتوان به تعادل ذهن و حرکات جسمی به طور همزمان دست یافت. این  سبک عموما بر پایه حرکات بسیار آهسته و روان بوده و بسیار قدرتمند است. زینگ یی از جمله قدیمی ترین سبک های کونگ فو میتوان به زینگ یی چوان اشاره کرد. این سبک و سبک هایی چون تای چی و باگواژانگ جز سبک های بسیار قدیمی کونگ فو محسوب میشوند. چیزی که در این سبک بسیار حائز اهمیت است قدرت های درونی رزمی کار است. در این روش از تکنیک هایی استفاده میشود که بسیار پر تحرک بوده و کاملا تهاجمی هستند. نکته جالبی که در این سبک پیاده سازی میشود آن است که امکان یادگیری مهارت های مبارزه ای غیر قابل پیش بینی وجود دارد. چوی لی فوت در سال ۱۸۳۰ یک سبک کونگ فوی دیگر با نام چوی لی فوت توسط فردی به نام چن هنگ به وجود آمد. در این روش برای خلاف سایر سبک ها تمرکز اصلی روی آرامش و قدرت باطنی است. این در حالیست که اکثر سبک ها به افزایش قدرت جسمی و نیروی عضلانی تاکید دارند. در چوی لی فوت قدرت جسمانی و قدرت عضلانی با یکدیگر ترکیب شده و فردی قدرتمند را میسازد. باجی چوان هفتمین سبک از انواع کونگ فو به باجی چوان برمیگردد. این سبک برای اولین بار در استان هی بی از چین برخاست. در این روش برخلاف سبک تای چای از تکنیک های کوتاه و قوی و انفجاری استفاده میشود. جالب است بدانید این سبک از کونگ فوی قدری به آموزش های نظامی مرتبط است. به طوری که سبک باجی چوان از علایق سیاستمدارن و محافظان بوده و آن را فرامیگیرند. نان چوان نان چوان یکی دیگر از انواع کونگ فو است که به صورت ترکیبی از بوکس شائولین جنوبی با سایر تکنیک های ورزشی بوکس است. درواقع میتوان گفت از ترکیب بوکس شائولین و تکنیک های بوکسی نظیر هونگ گار، موک گار و لی فوت میتوان به سبک نان چوان رسید. این سبک بر پایه حرکات ساده و کوتاه دست و پا بوده و باعث افزایش قدرت تمرکز نیز میشود. چانگ چوان چانگ چوان ترکیبی از هنر های رزمی چینی بوده که تمرکز اصلی آن بر ضربات طولانی است. در این سیک تکنیک های بسیار موثر و کارآمدی آموزش داده میشود به طوری که میتوان نمونه آن را در مسابقات هنرهای رزمی مختلف مشاهده کرد.

ووشو (به زبان چینی: 武術 - پین‌یین: whǔshù،) یک ورزش رزمی برگرفته از سبک های چینی کونگ فو است که زیر نظر IWUF ،‌ فدراسیون جهانی ووشو اداره میشود.این ورزش با بهره گرفتن سبک های چینی کونگ فو بوجود آمده است و امروزه تبدیل به یک ورزش مسابقاتی شده است. مسابقات ووشو در دو بخش برگزار میشود؛ بخش مبارزه موسوم به ساندا و بخش مهم تر آن یعنی اجرای فرم موسوم به تالو. پس از انقلاب کمونیستی چین در ۱۹۴۹ این ورزش تحول یافت و دولت چین کلاس‌های آموزشی، کمربند و فنون جدید را به این ورزش رزمی اضافه کرد و نام هنرهای رزمی چینی را به ووشو تغییر داد. ووشو امروزه یک ورزش بین‌المللی است که زیر نظر فدراسیون بین‌المللی ووشو IWUF اداره می‌شود. مسابقات قهرمانی جهان این رشته از سال ۱۹۹۱ هر دو سال یک بار برگزار می‌شود و همچنین از ۱۹۹۰ در برنامهٔ بازی‌های آسیایی قرار گرفته است. ضمنا مسابقات جهانی کونگ فو نیز زیر نظر همین فدراسیون برگزار میشود. قابل ذکر است که این فدراسیون مسابقاتی از قبیل مسابقات جهانی تای چی ، مسابقات مربوط به وینگ چون و ... را نیز برگزار میکند. کمربندهای ووشو در فدراسیون بین‌المللی ووشو به ترتیب به شرح زیر نامگذاری شده‌اند: سفید، زرد، نارنجی، سبز، آبی، بنفش، قهوه‌ای، قرمز، مشکی - مشکی دان ۱ -مشکی دان ۲ -مشکی دان ۳ - مشکی دان ۴ - مشکی دان ۵ -مشکی دان ۶ - مشکی دان ۷ -مشکی دان ۸ - مشکی دان ۹. تالو در زبان چینی به معنای فرم است.در بخش تالو که بخش اجرای فرم است به‌طور معمول دوازده فرم استاندارد اجرا می‌شوند. «تالو» از فرم‌های رزمی تشکیل می‌شود که معمولاً مدرسین ووشو در فدراسیون بین المللی ووشو بر اساس سبک های کونگ فو ابداع کرده‌اند و انواع استقرارها، لگدها، مشت‌ها، حرکات تعادلی، پرش‌ها، فنون جارویی و فنون پرتابی در آن‌ها گنجانده شده است. فرم‌های استاندارد که در مسابقات ووشو اجرا می‌شوند عبارت اند از: چانگ چوان دائو شو گوئن شو جیان شو چیانگ شو نان چوان نن دائو نن گوئن تای چی چوان تای جی جیان شینگ یی چوان دوئلین ویرایش دوئلین یک نوع مبارزه نمایشی شامل حرکات آکروباتیک و فنون رزمی است که به عنوان بخشی از تالو برگزار میشود. ساندا ساندا در زبان چینی به معنای مبارزه است، سان‌دا در واقع یک روش مبارزه است که شباهت زیادی به مبارزات موای تای، کیک‌بوکسینگ و هنرهای رزمی ترکیبی دارد. اما فنون گلاویزیِ بیشتری در آن دیده می‌شود. این مسابقات بر روی یک سکو با استاندارد مشخص موسوم به لِی تای برگزار می‌شود.[۱] مسابقات «ساندا» از دههٔ ۱۹۵۰ در بازی‌های ملی تایوان برگزار می‌شد. در جمهوری خلق چین از سال ۱۹۷۰ این رشته ورزشی مورد توجه دولت قرار گرفت و در سال ۱۹۸۵ اولین تورنمنت بین‌المللی ووشو که از مسابقات ساندا و تالو تشکیل می‌شد در چین برگزار شد. در بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰ پکن مسابقات ساندا به عنوان بخشی از رشته ووشو وارد بازی‌های آسیایی شد.[۲] ووشو جزو ورزش های المپیکی محسوب نمیشود اما IWUF (فدراسیون بین المللی ووشو) مورد تایید کمیته بین المللی المپیک یا IOC است. IWUF تلاش ناموفقی برای حضور این ورزش در المپیک ۲۰۰۸ پکن داشت. البته کمیتهٔ بین‌المللی المپیک به چین اجازه داد تا مسابقات ووشو پکن ۲۰۰۸ را هم‌زمان با المپیک پکن برگزار کند، اما این مسابقات در زمرهٔ مسابقات رسمی یا حتی نمایشی المپیک قرار نگرفتند، چرا که از دید این کمیته ووشو با استانداردهای ورزشی تطابق نداشت. [۳] لذا IWUF اقدام به تغییر فرم ها و استانداردسازی این رشته کرد وکمیتهٔ بین‌المللی المپیک در سال ۲۰۱۱ ووشو را به عنوان یکی از هشت رشتهٔ ورزشی انتخاب کرد که کاندیدای حضور در المپیک ۲۰۲۰ باشد. ورزش‌های کاراته، اسکیت، سافت‌بال، بیسبال، سنگ‌نوردی، اسکواش و موج‌سواری دیگر کاندیداهای حضور در این المپیک بودند. اما در نهایت کاراته انتخاب شد. در نهایت با اعلام توماس باخ رئیس کمیته بین المللی المپیک ، تصمیم بر این شد تا ووشو به صورت آزمایشی در کنار بیسبال۵ وارد المپیک جوانان ۲۰۲۶ داکار شود.[۴]